26 Nisan 2012 Perşembe

7-8 Mayıs 2012 İzmir Üniversitesi & UPA Kongresi


Uluslararası Politika Akademisi (UPA) ve İzmir Üniversitesi Diplomasi Kulübü ortaklığında gerçekleşecek olan "20. Yüzyıldan Günümüze Ortadoğu'da Problemler" temalı 1. Uluslararası İlişkiler Öğrenci Kongresi'nde ben de konuşmacı ve moderatör olarak yer alacağım. Kongreyle ilgili tüm detaylara buradan ulaşabilirsiniz.

Dr. Ozan Örmeci

20 Nisan 2012 Cuma

"21. Yüzyılda ABD-Çin Rekabeti" konulu konferansım



18 Nisan 2012 tarihinde Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi'nde verdiğim "21. Yüzyılda ABD-Çin Rekabeti" konulu konferansımla ilgili tüm bilgilere buradan ulaşabilirsiniz. Saygılarımla.

Dr. Ozan Örmeci

16 Nisan 2012 Pazartesi

21. Yüzyılda ABD-Çin Rekabeti


21. yüzyılın dış politikadaki en önemli konusu kuşkusuz Amerika Birleşik Devletleri ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki liderlik mücadelesi olacaktır.

Polonya asıllı Amerikalı siyaset bilimci Profesör George Modelski tarafından geliştirilen başat güç (dominant power) kuramına göre; 15. yüzyıldan itibaren dünya tarihi, belirli devletlerin belirli süreler boyunca başat güç konumuna yükselmeleri ve sonra bu statülerinden düşmeleri zinciri içinde bugüne doğru akmaktadır. Bu başat güç konumuna yükseliş ve düşüş kabaca onlarca hatta yüzlerce yıllık sürelerle olmaktadır. Belirli bir devlet yükselerek dünya denizlerinde egemen duruma geçmekte ve böylelikle okyanuslara yani ticarete egemen olarak başat güç haline gelmektedir. Bu süreç sonrasında başka bir güç (challenger) ortaya çıkmakta ve ikisi arasında yaşanan çatışmanın galibi ya da bu çatışmadan yararlanarak yükselen üçüncü bir taraf yeni başat gücün kim olacağını ortaya koymaktadır. Bu kurama göre 15 ve 16. yüzyıllar önce Portekiz, sonra İspanya’nın, 17. yüzyıl Hollanda’nın, 18. yüzyıl Fransa’nın, 19. yüzyıl ise İngiltere’nin denizlere egemen olarak başat güç olduğu dönemlerdir. Modelski’nin kuramında 20. yüzyıl İngiltere’ye karşı Almanya’nın ortaya çıktığı ve bu ikisinin birbirini zayıflatmasından yararlanan üçüncü aktör konumundaki ABD’nin başat güç haline geldiği dönemdir. 2. Dünya Savaşı sonrası süper güç haline gelen ABD ise 1950’den sonra kendisine meydan okuyan diğer bir süper güç adayı olan SSCB ile mücadele etmiş, ancak komünizmin yıkılmasıyla konumunu korumayı başarmıştır. 2000’lerden bu yana ABD ile Çin arasında yeni bir başat güç olma mücadelesinin başladığı söylenmektedir. Bu mücadeleden galip çıkan ülkenin ya da bu mücadele sayesinde güçlenen üçüncü bir ülkenin 21. yüzyılın süper gücü olacağı iddia edilmektedir.

İşte bu konuda yaptığım araştırmaları dinleyicilerle paylaşacağım ve oldukça faydalı geçeceğini düşündüğüm “21. Yüzyılda ABD-Çin Rekabeti” adlı konferansım bu Çarşamba günü (18 Nisan 2012) saat 13.30’da Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Rektörlük Büyük Salon’unda gerçekleşecektir. Tüm meraklıları bekliyorum. Sevgiler.

Dr. Ozan Örmeci


3 Nisan 2012 Salı

Hayvan Hakları



Sivil toplumculuğun önemi ve gereğinin yeni yeni keşfedildiği ülkemizde, sivil toplum alanında son dönemde hızla güçlenen ve seslerini duyurmaya başlayan bir grup da hayvan hakları aktivistleri… Uşak Üniversitesi bünyesinde öğrencilerimizin bana ricası üzerine hala kurulma aşamasında olan Uşak Üniversitesi Hayvan Haklarını Koruma Kulübü’nün danışmanlığını üstlenmem ve bu kulüp çatısı altında yürüttüğümüz bazı çalışmalar sayesinde ben de hayvan hakları konusunda ülkemizdeki bazı eksiklikleri öğrenme şansına sahip oldum. Bu yazıda sizlere bu konuda biraz bilgi vermek istiyorum.
Hayvan hakları konusunda çalışma yapan ilk kuruluş 1825’te İngiltere’de kurulmuştur. Bu derneğin faaliyetlerinden yaklaşık bir asır sonra 1931 yılında farklı ülkelerde kurulan hayvan hakları derneklerinin faaliyetleri sonucu 4 Ekim günü “Hayvan Hakları Koruma Günü” olarak ilan edilmiş ve tüm dünyada kutlanılmaya başlanmıştır. Hayvan hakları konusu dünya gündemine kapsamlı olarak ilk kez; 15 Ekim 1978 tarihinde Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü-UNESCO’nun girişimiyle ilan edilen Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesi ile gelmiştir. Bu metin, 1989 yılında Hayvan Hakları Birliği tarafından tekrar düzenlenerek 1990 yılında UNESCO’ya sunulmuş ve aynı yıl halka açıklanmıştır. Bu beyannameye göre;
- - Tüm hayvanlar eşit doğar ve eşit yaşama hakkına sahiptirler.
- - Tüm hayvanların saygı görme hakkı vardır. Bir tür hayvan olan insan, diğer hayvanları yok edemez. Hayvanları kendi çıkarı için karşılıksız kullanamaz.
- - Hiçbir hayvana kötü ve zalimce davranılamaz. Bir hayvanın öldürülmesi zorunlu ise bu, bir anda ve acı çektirilmeden yapılmalıdır.
- - Vahşi hayvanlar kendi doğal çevrelerinde yaşama ve çoğalma hakkına sahiptir. Eğitim amacıyla bile olsa vahşi hayvanlar özgürlüklerinden mahrum bırakılamaz.
- - Evcil hayvanlar, uyumlu bir biçimde ve özgürlük içinde yaşama hakkına sahiptir. İnsanların kendi çıkarları için evcil hayvanların yaşama koşullarında yapacakları her türlü değişiklik, haklara aykırıdır.
- - Evcil hayvanlar, doğal yaşama sürelerine uygun uzunlukta yaşama hakkına sahiptir.
- - Tüm çalışan hayvanlar (at, eşek…) iş süresinin sınırlandırılması, işin daha az yorucu olması, güçlerini artırıcı bir beslenme ve dinlenme hakkına sahiptir.
- - Hayvanlara fiziksel ya da psikolojik acı çektiren deney yapmak, hayvan haklarına aykırıdır.
- - Beslenmek için bakılan hayvanlar barındırılmalı, taşınmalı ve ölümleri de korkutmadan ve acı çektirmeden olmalıdır.
- - Hayvanlar, insanlar tarafından eğlence amaçlı kullanılamazlar. Hayvanların seyrettirilmesi ve hayvanlarla gösteri yapılması, hayvan onuruna aykırıdır.
- - Zorunlu olmaksızın bir hayvanın öldürülmesi, yaşama karşı işlenmiş bir suçtur.
- - Çok sayıda vahşi hayvanın öldürülmesine neden olan safariler ve av partileri, hayvanlara karşı yapılmış bir soykırımdır. Doğal çevrenin kirletilmesi, yıkılıp yok edilmesi de soykırıma eşdeğerde alçakça bir davranıştır.
- - Hayvanların ölüsüne de saygı göstermek gerekir. Hayvanların öldürüldüğü şiddet sahneleri, sinemalarda ve televizyonlarda yasaklanmalıdır. Ama hayvanlara yapılan saldırıları kınamak amacında olan filmlerde bu sınırlama yoktur.
- - Hayvanları koruma kuruluşları, devlet katında temsil edilmelidir. Hayvan hakları da insan hakları gibi yasayla korunmalıdır.
Türkiye’de hayvan hakları konusunda faaliyet gösteren ilk dernek 1955 yılında Ankara’da kurulmuştur. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne uyum süreci kapsamında hayvan hakları konusu 2000’li yıllarda ilk kez ciddi şekilde gündeme gelmiş ve Türkiye’de hayvan hakları 2004 yılında bir yasa ile koruma altına alınmıştır. Fakat bu koruma amaçlı ve ileri bir adım olarak kabul edilebilecek yasanın da eksiklikleri göze çarpmaktadır. Uşak’ta hayvan hakları konusunda yaptığı çalışmalarla bilinen Nebahat Avcu’nun ifadesiyle bu alandaki en büyük eksiklik; hayvanlara kötü muamelenin ceza kapsamında değil de, kabahatler kapsamında ele alınmasıdır. Hayvanlara karşı gazetelerden her gün okuduğumuz işkence, cinayet, tecavüz ve benzeri iğrenç saldırılar kabahatler kapsamında ele alındığı için, bu tür saldırıları gerçekleştiren ruhsal durumları sıkıntılı insanlar ufak para cezaları ile kendilerini güvence altına alabilmekte ve yeni saldırılar için cesaretlenmektedirler. Oysa bu konunun ceza kapsamına alınması ve para cezasının ötesinde daha kapsamlı cezaların verilebilmesi durumunda bu konudaki duyarlılık artacak ve cezalar gerçekten caydırıcı olabilecektir. Ayrıca Avcu’nun ifadesiyle Türkiye’deki yasal düzenlemede sahipli hayvanlara daha fazla yer verilmeli ve sahipli hayvanlar yerel yönetimler tarafından kayıt altına alınarak, kontrolleri yıllık olarak yapılmalıdır. Benzer şekilde sahipleri tarafından hayvanların dışarı atılmaları önlenmeli ve ceza uygulamalarında sadece çevre müdürlükleri ve de tam yetkili olarak görevlendirilmelidir.
Türkiye’de siyasetin sorun çözmek yerine kavga etmek ve kutuplaşmaya dayalı yapısı nedeniyle hayvan hakları konusu gündeme gelir mi bilemiyorum fakat bu konuda Türkiye’nin eksikliklerinin en kısa zamanda kapatılması ülkemizin sosyal ve demokratik gelişimi adına önemli bir katkı olacaktır. Hayvanlarını sevmeyen ve koruyamayan bir devlet ve toplum, insanlarını da sevemez ve koruyamaz.
Dr. Ozan Örmeci